Xử trí tăng áp động mạch phổi nặng sau phẫu thuật bệnh tim bẩm sinh
Tóm tắt
Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá hiệu quả của qui trình xử trí các trường hợp tăng áp động mạch phổi (ĐMP) nặng sau phẫu thuật bệnh tim bẩm sinh tại Viện Tim TP. Hồ Chí Minh.
Bệnh nhân và phương pháp: Đối tượng nghiên cứu là trẻ bị bệnh tim bẩm sinh có tăng áp ĐMP nặng sau tuần hoàn ngoài cơ thể được xử trí theo qui trình từ 1/1/2014 đến 31/5/2016. Sau mổ bệnh nhi được cho ngủ sâu bằng phối hợp midazolam-morphin, được tăng thông khí nhẹ để kiềm hóa máu và bảo đảm cung cấp oxy mô. Thuốc được dùng gồm iloprost truyền tĩnh mạch trong thời gian đầu và phối hợp sildenafil-bosentan qua ống thông dạ dày sau đó. Tử vong, biến chứng hậu phẫu và các thời gian thở máy, nằm hồi sức và nằm viện được ghi nhận.
Kết quả: 15 bệnh nhi được xử trí theo qui trình. Có 1 ca chết do cơn tăng áp ĐMP nặng không đáp ứng với mọi biện pháp điều trị. Bệnh nhi này có tổn thương không hồi phục của hệ ĐMP. Ở 14 ca còn lại, qui trình cho phép kiểm soát ổn định áp lực ĐMP sau mổ, không có trường hợp nào bị cơn tăng áp ĐMP cấp. Có 1 ca chết do nhiễm Candida hệ thống. Thời gian thở máy trung bình là 12,0 ± 9,7 ngày và thời gian nằm hồi sức trung bình là 16,2± 10,7 ngày.
Kết luận: Qui trình xử trí các trường hợp tăng áp ĐMP nặng sau phẫu thuật bệnh tim bẩm sinh đang được thực hiện tại Viện Tim có hiệu quả trong việc ngăn ngừa cơn tăng áp ĐMP cấp và kiểm soát áp lực ĐMP sau mổ.
Từ khóa: Tăng áp động mạch phổi; Bệnh tim bẩm sinh.
Tài liệu tham khảo
1. Gatzoulis MA, Alonso-Gonzalez R, Beghetti M. Pulmonary arterial hypertension in paediatric and adult patients with congenital heart disease. Eur Respir Rev 2009;18:154-161.
2. D’Alto M, Mahadevan VS. Pulmonary arterial hypertension associated with congenital heart disease.
Eur Respir Rev 2012;21:328-337.
3. Galie N, Humbert M, Vachiery JL, et al. 2015 ESC/ERS Guidelines for the diagnosis and treatment of pulmonary hypertension. Eur Heart J. DOI:10.1093/eurheartj/ehv317.
4. Denault A, Deschamps A, Tardif JC, et al. Pulmonary hypertension in cardiac surgery. Current Cardiology Reviews 2010;6:1-14.
5. Beghetti M, Galie N, Bonnet D. Can “inoperable” congenital heart defects become operable in patients with pulmonary arterial hypertension? Dream or reality? Congenit Heart Dis 2012;7:3-11.
6. Lopes AA, Barst RJ, Haworth SG, et al. Repair of congenital heart disease with associated pulmonary hypertension in children: what are the minimal investigative procedures? Consensus statement from the Congenital Heart Disease and Pediatric Task Forces, Pulmonary Vascular Research Institute (PVRI). Pulm Circ 2014:4:330-341.
7. Dimopoulos K, Wort SJ, Gatzoulis MA. Pulmonary hypertension related to congenital heart disease: a call for action. Eur Heart J 2014;35:691-700.
8. Humbert M, Sitbon O, Simonneau G. Treatment of pulmonary arterial hypertension. N Engl J Med
;351:1425-1436.
9. Rimensberger PC, Spahr-Schopfer I, Berner M, et al. Inhaled nitric oXide versus aerosolized iloprost in secondary pulmonary hypertension in children with congenital heart disease. Vasodilator capacity and cellular mechanisms. Circulation 2001;103:544-548.
10. Theodoraki K, Rellia P, Thanopoulos A, et al. Inhaled iloprosl controls pulmonary hypertension after cardiopulmonary bypass. Can J Anesth 2002;49:963-967.
11. Apostolopoulou SC, Manginas A, Cokkinos DV, Rammos S. Long-term oral bosentan treatment in patients with pumonary arterial hypertension related to congenital heart disease: a 2-year study. Heart 2007;93:350-354.
12. Trachte AL, Lobato EB, Urdaneta F, et al. Oral sildenafil reduces pulmonary hypertension after cardiac surgery. Ann Thorac Surg 2005;79:194-197.
