Đa hình gen COX-1 kháng Aspirin trên bệnh nhân có bệnh động mạch vành

Mạc Thanh Tùng; Nguyễn Thị Mai Ngọc; Đỗ Doãn Lợi; Kim Ngọc Thanh; Lê Thanh Tùng; Trương Thanh Hương

doi:10.58354/jvc.94+95.2021.155

Các tác giả

Mạc Thanh Tùng Bác sĩ nội trú, Đại học Y Hà Nội
Nguyễn Thị Mai Ngọc Viện Tim mạch Việt Nam - Bệnh viện Bạch Mai
Đỗ Doãn Lợi Viện Tim mạch Việt Nam - Bệnh viện Bạch Mai
Kim Ngọc Thanh Viện Tim mạch Việt Nam - Bệnh viện Bạch Mai
Lê Thanh Tùng Viện Tim mạch Việt Nam - Bệnh viện Bạch Mai
Trương Thanh Hương Viện Tim mạch Việt Nam - Bệnh viện Bạch Mai

DOI:

https://doi.org/10.58354/jvc.94+95.2021.155

Tóm tắt

Tổng quan: Bệnh động mạch vành là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Kháng aspirin đã được báo cáo trong bệnh lý động mạch vành do ảnh hưởng bởi các đa hình gen Cyclooxygenase-1 (COX-1).

Mục tiêu: Xác định tỷ lệ một số đa hình gen COX-1 thường gặp ảnh hưởng đến chuyển hóa aspirin (C-1676T, C644A, G128A, C50T, C22T) và mối liên quan với độ ngưng tập tiểu cầu trên bệnh nhân có bệnh động mạch vành.

Phương pháp: 54 bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành điều trị bằng aspirin hàng ngày với liều từ 75-100mg tối thiểu trên 2 tuần được đưa vào nghiên cứu. Hoạt động của aspirin được đánh giá bằng xét nghiệm đo độ ngưng tập tiểu cầu (NTTC) qua chất kết tập ADP.

Kết quả: Tần suất của các đa hình C-1676T, C644A, G128A, C22T lần lượt là 81,48%, 14,81%, 3,7% và 3,7%. Đa hình C50T không được tìm thấy. Bệnh nhân mang đa hình C-1676T cho thấy độ ngưng tập tiểu cầu cao hơn với bệnh nhân không mang đi hình gen COX-1 với p= 0,02.

Kết luận: Đa hình C-1676T xuất hiện nhiều nhất chiếm 81,48% trong nhóm bệnh nhân có bệnh động mạch vành. Sự xuất hiện của đa hình C-1676T chứng minh làm giảm đáp ứng của aspirin bằng xét nghiệm đo độ ngưng tập tiểu cầu.

Từkhóa: Aspirin, độ NTTC,đa hình gen COX-1.

Tài liệu tham khảo

1. Geneva,Switzerlan(2012), CardiovascularDisease:GlobalAtlason Cardiovascular Disease Prevention and Control, World Health Organization.

2. BhattD.L.,FoxK.A.A.,HackeW.,etal.(2006). Clopidogrel and Aspirin versus Aspirin Alone for the Prevention of Atherothrombotic Events. N Engl J Med, 354(16), 1706–1717.

3. KrasopoulosG.,BristerS.J.,BeattieW.S.,etal.(2008). Aspirin “resistance” and risk of cardiovascular morbidity: systematic review and meta-analysis. BMJ, 336(7637), 195–198.

4. Lý Tuấn Khải, Quách Hữu Trung và Vũ Điện Biên (2011). Nghiên cứu kháng aspirin ở bệnh nhân bệnh mạch vành dùng aspirin dài ngày. Nghiên cứu Y Học, 15, 358–364.

5. YokoyamaC.andTanabe T. (1989). Cloning of human gene encoding prostaglandin endoperoxide synthase and primary structure of the enzyme. Biochem Biophys Res Commun, 165(2), 888–894.

6. EikelboomJ.W.,HirshJ.,SpencerF.A.,etal.(2012). Antiplatelet drugs: Antithrombotic Therapy and Prevention of Thrombosis, 9th ed: American College of Chest Physicians Evidence-Based Clinical Practice Guidelines. Chest, 141(2 Suppl), e89S-e119S.

7. Arisawa T., Tahara T., Shibata T., et al. (2007). Association between genetic polymorphisms in thecyclooxygenase-1 gene promoter and peptic ulcers in Japan. Int J Mol Med.

8. Fan L., Cao J., Liu L., et al. (2013). Frequency, Risk Factors, Prognosis, and Genetic Polymorphism of the Cyclooxygenase-1 Gene for Aspirin Resistance in Elderly Chinese Patients with Cardiovascular Disease. Gerontology, 59(2), 122–131.

9. ZhaoL.,FangJ.,ZhouM.,etal.(2019). Interaction between COX-1 and COX-2 increases susceptibility to ischemic stroke in a Chinese population. BMC Neurol, 19.

10. XueM.,YangX.,YangL.,etal.(2017). rs5911 and rs3842788 Genetic Polymorphism, Blood Stasis Syndrome, and Plasma TXB2 and hs-CRP Levels Are Associated with Aspirin Resistance in Chinese Chronic Stable Angina Patients. Evid-Based Complement Altern Med ECAM, 2017, 9037094.

11. Yi X., Cheng W., Lin J., et al. (2016). Interaction between COX-1 and COX-2 Variants Associated with Aspirin Resistance in Chinese Stroke Patients. J Stroke Cerebrovasc Dis Off J Natl Stroke Assoc, 25(9), 2136–2144.

12. Wong K.-C., Zhang J., Yan S., et al. (2013). DNA Sequencing Technologies: Sequencing Data Protocols and Bioinformatics Tools. ACM Comput Surv, 52, 1–30.

13. NguyễnNgọcMinhvàNguyễnĐìnhÁi. Cầmmáu-Đôngmáuứngdụngvàkỹthuậtvàứngdụngtrong chẩn đoán lâm sàng, Nhà xuất bản Y Học.

14. NguyễnThịNữ,CungThịTývàĐỗTrungPhấn(1997). Chỉ số ngưng tập tiểu cầu ở người trưởng thành Việt Nam bình thường. Y học Việt Nam, 66–68.

15. Rocca B. and Petrucci G. (2012). Variability in the Responsiveness to Low-Dose Aspirin: Pharmacological and Disease-Related Mechanisms. Thrombosis, 2012.

16. KuliczkowskiW.,WitkowskiA.,PolonskiL.,etal.(2009). Interindividual variability in the response to oral antiplatelet drugs: a position paper of the Working Group on antiplatelet drugs resistance appointed by the Section of Cardiovascular Interventions of the Polish Cardiac Society, endorsed by the Working Group on Thrombosis of the European Society of Cardiology. Eur Heart J, 30(4), 426–435.

17. CYCLOOXYGENASE-1 GENE - SNP - NCBI.

18. LeeC.R.,BottoneF.G.,KrahnJ.M.,etal. (2007). Identification and functional characterization of polymorphisms in human cyclooxygenase-1 (PTGS1). Pharmacogenet Genomics, 17(2), 145–160.

19. Maree A.O., Curtin R.J., Chubb A., et al. (2005). Cyclooxygenase-1 haplotype modulates platelet response to aspirin. J Thromb Haemost, 3(10), 2340–2345.

v20. WangZ.,ChenY.,HuS.,etal.(2017). A Meta-analysis of the Association of COX-1 Gene rs3842788 and rs1330344 Polymorphism with Aspirin Resistance in Chinese. J Med Diagn Methods, 06(04).

21. Yi X., Wang C., Zhou Q., et al. (2017). Interaction among COX-2, P2Y1 and GPIIIa gene variants is associated with aspirin resistance and early neurological deterioration in Chinese stroke patients. BMC Neurol, 17(1), 4.