Nghiên cứu hội chứng chuyển hóa ở bệnh nhân cao tuổi tăng huyết áp nguyên phát khám bệnh ngoại trú tại bệnh viện tim mạch thành phố Cần Thơ năm 2020

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Tăng huyết áp (THA) ảnh hưởng lớn đến bệnh lý tim mạch và là một trong 6 yếu tố nguy cơ chính ảnh hưởng tới bệnh tật toàn cầu. Hội chứng chuyển hóa (HCCH) tỷ lệ thuận với độ tuổi và là mối nguy cơ lớn của bệnh tim mạch và đái tháo đường (ĐTĐ), Vấn đề đặt ra là ở bệnh nhân có huyết áp ≥ 130/85mmHg đã là một thành phần của HCCH thì khả năng thực sự mắc hội chứng này là bao nhiêu?

Mục tiêu: Tìm hiểu một số yếu tố liên quan giữa các thành tố Hội chứng chuyển hóa với các đặc điểm: dân số học, lâm sàng và cận lâm sàng ở bệnh nhân cao tuổi tăng huyết áp nguyên phát.

Phương pháp nghiên cứu: Sử dụng thiết kế nghiên cứu tiến cứu mô tả cắt ngang có phân tích trên các bệnh nhân ≥ 60 tuổi, được chẩn đoán THA nguyên phát theo tiêu chuẩn JNC 7 hoặc đang dùng thuốc hạ HA đến khám và điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Tim Mạch Thành phố Cần Thơ từ tháng 03 năm 2020 đến tháng 09 năm 2020. Sử dụng tiêu chuẩn chẩn đoán HCCH theo IDF (Gồm các thành tố: Béo trung tâm, Glucose máu lúc đói, Huyết áp, Lipid máu).

Kết quả nghiên cứu: Tỷ lệ mắc HCCH là 59,5% với đặc điểm các thành tố (Béo phì vùng bụng là 65,5%; Glucose máu lúc đói trung bình là 9,33 ± 4,371mmol/L, Tiền ĐTĐ và ĐTĐ là 30,6% và 45,9%; Nồng độ triglycerid trung bình là 2,663 ± 1,991mmol/L, HDL-cholesterol trung bình là 1,124 ± 0,375mmol/L. Tỷ lệ kết hợp thành tố 3,4,5 của HCCH ở bệnh nhân cao tuổiTHA lần lượt là 59,8%, 32,8%, 7,4%. Số lần nhập viện ≤2 lần trong vòng 2 năm qua gấp 1,78 lần bệnh nhân nhập viện >2 lần; ở bệnh nhân có béo phì vùng bụng gấp 6,32 lần bệnh nhân không béo phì; ở bệnh nhântăng glucose máu lúc đói gấp 8,23 lần bệnh nhân không tăng glucose máu; ở bệnh nhân tăng triglycerid gấp 7,7 lần bệnh nhân không tăng triglycerid; ở bệnh nhân giảm HDL-cholesterol gấp 5,86 lần bệnh nhân không giảm HDL-choles- terol. Chưa tìm thấy mối liên quan giữa HCCH với giới, nhóm tuổi, nơi cư trú, số bệnh nội khoa đi kèm, tình trạng thừa cân-béo phì theo BMI, mức lọc cầu thận, cholesterol toàn phần, LDL- cholesterol, tình trạng dày thất trái, rối loạn nhịp tim, thiếu máu cơ tim.

Kết luận: Tỷ lệ mắc HCCH liên quan có ý nghĩa thống kê với số lần nhập viện trong vòng 2 năm (>2 lần), béo phì vùng bụng, tăng Glucose máu lúc đói, tăng Triglycerid, giảm HDL- Choles- terol.

Từ Khóa: Hội chứng chuyển hóa, tăng huyết áp nguyên phát, cao tuổi.