Gánh nặng huyết khối và thực trạng thủ thuật hút huyết khối ở bệnh nhân nhồi máu có tim cơ đoạn ST chênh lên được can thiệp mạch vành qua da thì đầu
DOI:
https://doi.org/10.58354/jvc.114.2025.904Từ khóa:
Nhồi máu cơ tim ST chênh lên, gánh nặng huyết khối, hút huyết khốiTóm tắt
Đặt vấn đề: Cho tới những khuyến cáo gần đây, thủ thuật hút huyết khối không được khuyến cáo thực hiện một cách thường quy ở tất cả những bệnh nhân nhồi máu cơ tim can thiệp thì đầu.1 Tuy nhiên, một số nghiên cứu với cỡ một không quá lớn, hoặc phân tích tổng hợp đối với nhóm bệnh nhân có gánh nặng huyết khối lớn, thủ thuật hút huyết khối tỏ ra có lợi, hoặc thực hiện cứu vãn khi còn huyết khối tồn dư.2 Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu đánh giá gánh nặng huyết khối ở những bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp có đoạn ST chênh lên (STEMI) cũng như tỷ lệ thực hiện thủ thuật hút huyết khối ở bệnh nhân STEMI được can thiệp mạch vành qua da thì đầu. Nghiên cứu này nhằm đánh giá gánh nặng huyết khối và thực trạng của thủ thuật hút huyết khối ở bệnh nhân STEMI được can thiệp động mạch vành qua da thì đầu.
Phương pháp nghiên cứu: tiến cứu, mô tả cắt ngang. Lấy toàn bộ các bệnh nhân nhồi máu cơ tim ST chênh lên được can thiệp mạch vành qua da thì đầu.
Kết quả nghiên cứu: 450 bệnh nhân STEMI, được can thiệp động mạch vành qua da thì đầu có độ tuổi trung bình 60,98 ± 11,97, trong đó 72,67% là nam giới. Tăng huyết áp là bệnh lý tim mạch hay gặp nhất (57,6%), các YTNC mạch vành hay gặp bao gồm: Rối loạn Lipid (30,2%), hút thuốc (24,2%), đái tháo đường (20%). có 139 trường hợp bệnh nhân vào viện trong 12 giờ tính từ khi khởi phát triện chứng (31%), có 173 trường nhập viện sau khi khởi phát triệu chứng 48 giờ (38,4). Gánh nặng huyết khối lớn (TIMI grade ≥ 4) là tình trạng hay gặp ở bệnh nhân STEMI trong nghiên cứu với 277 trường hợp chiếm 61,6%. Có 89 (19,78%) trường hợp bệnh nhân được thực hiện thủ thuật hút huyết khối khi tiến hành can thiệp, trong đó chủ yếu được thực hiện trên nhóm có gánh nặng huyết khối lớn (83/89). Chỉ tính riêng trong nhóm có gánh nặng huyết khối lớn lớn tỷ lệ hút huyết khối đạt 29,96%. Thủ thuật hút huyết khối không làm gia tăng tỷ lệ biến cố nhồi máu não hoặc kéo dài thời gian thực hiện thủ thuật. Theo dõi sau can thiệp cho thấy nhóm có gánh nặng huyết khối lớn có nồng độ Troponin T đỉnh cao hơn và có LVEF thấp hơn một cách đáng kể khi so sánh với nhóm có gánh nặng huyết khối nhỏ nhỏ (p <0,05)
Kết luận: Bệnh nhân STEMI có gánh nặng huyết khối lớn (TIMI grade ≥ 4) là một thách thức trong thực hành lâm sàng thường gặp (61,6%). gánh nặng huyết khối lớn có liên qua tới việc tăng nồng độ đỉnh Troponin T sau can thiệp và giảm LVEF một cách có ý nghĩa so với nhóm còn lại. Trong nghiên cứu, tỷ lệ hút huyết khối là 29,96% ở nhóm có gánh nặng huyết khối lớn, thủ thuật hút huyết khối không làm gia tăng tỷ lệ biến cố nhồi máu não
Tài liệu tham khảo
Ibanez B, James S, Agewall S, et al. 2017 ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation. Eur Heart J. 2018;39(2):119-177. doi:10.1093/eurheartj/ehx393
Elfekky EM, Penjameen MN, Nassar AI, et al. Outcome of manual thrombus aspiration for patients undergoing primary PCI for acute STEMI showing large thrombus burden. Egypt Heart J. 2021;73:8. doi:10.1186/s43044-020-00122-9
Thygesen K, Alpert JS, Jaffe AS, et al. Fourth Universal Definition of Myocardial Infarction (2018). J Am Coll Cardiol. 2018;72(18):2231-2264. doi:10.1016/j.jacc.2018.08.1038
Ibanez B, James S, Agewall S, et al. 2017 ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation: The Task Force for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2018;39(2):119-177. doi:10.1093/eurheartj/ehx393
Vlaar PJ, Svilaas T, van der Horst IC, et al. Cardiac death and reinfarction after 1 year in the Thrombus Aspiration during Percutaneous coronary intervention in Acute myocardial infarction Study (TAPAS): a 1-year follow-up study. Lancet Lond Engl. 2008;371(9628):1915-1920. doi:10.1016/S0140-6736(08)60833-8
Jolly SS, James S, Džavík V, et al. Thrombus Aspiration in ST-Segment-Elevation Myocardial Infarction: An Individual Patient Meta-Analysis: Thrombectomy Trialists Collaboration. Circulation. 2017;135(2):143-152. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.116.025371
Millett ERC, Peters SAE, Woodward M. Sex differences in risk factors for myocardial infarction: cohort study of UK Biobank participants. BMJ. 2018;363:k4247. doi:10.1136/bmj.k4247
Kuehnemund L, Koeppe J, Feld J, et al. Gender differences in acute myocardial infarction-A nationwide German real-life analysis from 2014 to 2017. Clin Cardiol. 2021;44(7):890-898. doi:10.1002/clc.23662
Jolly SS, Cairns JA, Lavi S, et al. Thrombus Aspiration in Patients With High Thrombus Burden in the TOTAL Trial. J Am Coll Cardiol. 2018;72(14):1589-1596. doi:10.1016/j.jacc.2018.07.047
Trial of Routine Aspiration Thrombectomy With PCI vs. PCI Alone in Patients With STEMI. American College of Cardiology. 2024
Nguyen TA. Study on the effectiveness of treatment in patients with ST-elevation acute myocardial infarction with and without selective thrombus aspiration during primary intervention.
Le CPD. Study on the outcomes of primary percutaneous coronary intervention combined with thrombus aspiration in patients with ST-elevation acute myocardial infarction. 108 Institute of Clinical Medical and Pharmaceutical Sciences. 2024;56:1-30.
Tarabih M, Ovdat T, Karkabi B, et al. Characteristics, management and outcome of patients with late-arrival STEMI in the Acute Coronary Syndrome Israeli Surveys (ACSIS). IJC Heart Vasc. 2024;53:101476. doi:10.1016/j.ijcha.2024.101476
Zhao X, Wang Y, Liu C, et al. Association between Variation of Troponin and Prognosis of Acute Myocardial Infarction before and after Primary Percutaneous Coronary Intervention. J Intervent Cardiol. 2020;2020:4793178. doi:10.1155/2020/4793178
Tanboga IH, Topcu S, Aksakal E, et al. Determinants of Angiographic Thrombus Burden in Patients With ST-Segment Elevation Myocardial Infarction. Clin Appl Thromb. 2014;20(7):716-722. doi:10.1177/1076029613483169
Jolly SS, Cairns JA, Yusuf S, et al. Randomized trial of primary PCI with or without routine manual thrombectomy. N Engl J Med. 2015;372(15):1389-1398. doi:10.1056/NEJMoa1415098