Đánh giá kích thước và chức năng nhĩ trái bằng siêu âm tim ở bệnh nhân tăng huyết áp và đái tháo đường type 2 mới xuất hiện

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Tăng huyết áp và đái tháo đường type 2 là hai bệnh lý thường gặp đi kèm với nhau, tỷ lệ ngày càng gia tăng, đi kèm tuổi cao, với rối loạn chuyển hoá, béo phì, lối sống ít vận động1. Các nghiên cứu dịch tễ học cho thấy có tới 50% các bệnh nhân đái tháo đường có tăng huyết áp đi kèm. Những thay đổi sớm về chức năng tim ở bệnh nhân tăng huyết áp và bệnh nhân đái tháo đường type 2 ngày càng được quan tâm và đã có nhiều nghiên cứu về vấn đề này. Cả tăng huyết áp và đái tháo đường đều ảnh hưởng đến chức năng thất trái. Tuy nhiên, những nghiên cứu về chức năng nhĩ trái ở bệnh nhân tăng huyết áp đi kèm đái tháo đường type 2 mới xuất hiện còn ít.

Mục tiêu: Khảo sát thể tích và chức năng nhĩ trái bằng phương pháp siêu âm tim ở các bệnh nhân tăng huyết áp và đái tháo đường type 2 mới xuất hiện trong vòng 12 tháng. So sánh các thông số nghiên cứu ở nhóm bệnh nhân nói trên với các nhóm tăng huyết áp đơn thuần, đái tháo đường đơn thuần và nhóm khoẻ mạnh.

Đối tượng và phương pháp: Đối tượng là 120 bệnh nhân (BN) được chẩn đoán và điều trị tăng huyết áp, đái tháo đường tại Viện Tim mạch Việt Nam. Các BN nghiên cứu được chia làm 4 nhóm: 1. Nhóm tăng huyết áp kèm đái tháo đường mới phát hiện trong vòng 12 tháng. 2. Nhóm tăng huyết áp đơn thuần. 3. Nhóm đái tháo đường đơn thuần mới phát hiện trong vòng 12 tháng. 4. Nhóm chứng những người khỏe mạnh.

Kết quả: Kích thước nhĩ trái ở bệnh nhân THA và ĐTĐ mới xuất hiện cao hơn so với người khỏe mạnh ở cùng độ tuổi, trong đó, thể tích tối đa nhĩ trái là 47.7±12.2, thể tích nhĩ trái tối thiểu là 19,6±7, thể tích tiền nhĩ thu là 36,2±12,0. Chức năng nhĩ trái ở bệnh nhân THA kèm ĐTĐ mới xuất hiện thấp hơn so với người khỏe mạnh cùng độ tuổi, trong đó, phân suất tống máu toàn bộ nhĩ trái (64,6 ± 10,5%), phân suất làm rỗng bị động nhĩ trái (39,2 ± 12,6%), phân suất tống máu chủ động nhĩ trái (41,1 ± 14,8%). Có sự tương quan giữa chỉ số BMI và chỉ số đường kính nhĩ trái, chỉ số thể tích nhĩ trái bị động, phân suất làm rỗng nhĩ trái bị động với p<0,05. Có sự tương quan giữa huyết áp tâm thu và chỉ số đường kính nhĩ trái, chỉ số thể tích nhĩ trái bị động và tương quan nghịch với phân suất làm rỗng nhĩ trái toàn bộ, với p<0,05.

Kết luận: Kích thước nhĩ trái ở bệnh nhân THA và ĐTĐ mới xuất hiện cao hơn so với người khỏe mạnh ở cùng độ tuổi. Có sự tương quan giữa một số chỉ số lâm sàng và chỉ số thể tích, chức năng nhĩ trái. Từ khóa: Tăng huyết áp, đái tháo đường mới phát hiện, chức năng nhĩ trái, siêu âm Doppler tim.